Szerkesztés alatt
ST 10 02 03
Articulus tertius, quod
summa honorificentia est in thronum gloriae suscepta Maria in assumptione,
et hoc per XII choros et ordines
Tertium mysterium hic declarandum dicitur honoratissimae susceptionis, quod notatur in themate, cum dicitur circumdata varietate, scilicet virtutum ac sanctorum variis honoribus eam magnificantium et suscipientium honorifice in gloriam. Possumus autem devote meditari et piae contemplari, quod iuxta numerum XII stellarum in corona gloriosae Beatae Virginis in figura Apoc. XII. c.1 descriptarum, ipsa Beata Virgo in sui assumptione praecipue de XII magnaliis et virtutibus est laudata ac magnificata, sicque a. XII ordinum caelestium circumdata varietate XII honoribus suscepta. Hos autem honores et laudes ac modum susceptionis prosequitur, prolixae quidam magister devotus in suo libro, qui intitulatur liber De vita Beatae Virginis recolligens, haec ex commento super libro De hierarchia angelica, atque ex verbis Theophili, necnon Iohannis Damasceni et aliorum plurimorum. Unde eius contemplationis modum sequens aliquibus opportunis superadditis, hic ego breviatum descripsi taliter.
Cum – inquit – Beata Maria ab angelis in iubilo traduceretur per caelum aereum et aethereum atque sidereum, ecce eius splendor claritatis praecellendo offuscare videbatur claritatem Solis et lunae ac cunctorum siderum. Cumque per venisset ad caelum empireum singuli ordinum angelorum, et sanctorum, et ipsa sancta trinitas cum multis et variis laudibus in iubilationibus eam susceperunt occurrendo.
Primo ergo primus chorus angelorum suscepit eam laudando et magnificando de sanctissima humilitate, per quam meruit summe Deo placere decantantes et dicentes: Progredere, progredere, caelorum regina, ascendente ad tuum filium, ad regnandum per saecula, quae licet fores sanctissima et omnibus virtutibus decorata, summa tamen tua humilitate virtuosissima Deo summe conplacuisti, ut esses eius mater electa et ab omnibus beatificanda. Nunc ergo dignum est te accipere gloriam summae exaltationis, quia qui se humiliat, exaltabitur, ut scriptum est Luc. XVIII.2
Secundo suscepit eam chorus archangelorum adorans et laudans de castitate, cuius gloriam admirando cecinit dicens: Quae est ista, quae progreditur, quasi aurora consurgens, pulcra ut luna, electa ut sol, terribilis ut castrorum acies ordinata.3 Haec est – inquit – illa Virgo singularis castitatis, cuius virginitas fuit Deo amabilis. Ergo Beatam accipe nunc praemium castitatis, quod est angelicae praelatonis, ut dicaris angelorum domina, quia angelis cognata est virginitas, secundum Bernardum. Merito ergo ipsa Virgo Virginum domina est angelorum.
Tertio suscepit chorus virtutum laudando de summa puritate. Haec est – inquit – Virgo nobilis Mater Dei amorosa, quae ut lilium convallium et rosa sine spina, ab omni sorde peccati aliena, nitens puritate summa. Ergo dignum est, ut sis Deo proxima, quia incorruptio facit proximum Deo. Sap. VI.4
Quarto suscepit chorus potestatuum laudando de oboedientia. Salve – inquit – sancta Dei genitrix, salve gloriosa tu per tuam oboedientiam, quae Deo super oboedisti. Regem caeli concipere meruisti, qui tibi se subdidit, et velut matri oboedivit. Accipe ergo potestatem, ut omnia oboediant tibi. Iuxta illud Gen. XLI.: Ad tui oris imperium cunctus oboediet populus.5
Quinto suscepit ordo principatuum laudando de patientia. Haec est – inquit – illa femina gloriosa, cuius odor tamquam myrrha electa per patientiae suae merita laetificat caelestia. Haec est, quae cum Dei Filio et pro eius dilecto multa sustinuit adversa, cui et in cruce morienti summe fuit conpassa, cuius anima gladio doloris exstitit confossa, ergo consolatione digna est summa, ut cum suo dulci Iesu fruatur caelesti laetitia. Iuxta regulam apostoli: Sicut socii passionum estis, ita et consolationis eritis. II. Corum. I.6
Sexto susceperunt eam dominationes laudantes de sapientia cum inquiunt: Virgo prudentissima, per sapientiam reges regnant, teste scriptura.7 Et tu tua sapientia daemones prostrasti, mundum liberasti, caelos restaurasti, et Deum de caelis attraxisti. Propterea te condecet diadema regium creaturae omnis, ut non tantummodo terrestris, sed et exercitus veneretur caelestis, quae omnium regina exsistis.
Septimo susceperunt throni laudantes de misericordia. Ave – inquiunt – clementissima misericordiae regina, Virgo piissima, per tuam pietatem subvenis omnibus. Nam non nisi per te dat Deus gratiam et misericordiam hominibus. Ergo mundi advocata, digna es fore mater gratiae et misericordiae, ut per te salventur homines et ruinae reperentur caelestes.
Octavo susceperunt cherubi laudando de fide. Haec est – inquiunt – illa felix et beata, per quam fides incarnationis divinae consummata et per mundum totum est dilatata, quae sola stetit firma aliis vacillantibus in passionis Christi hora. Nunc ergo fidei praemium habere super omnes digna es, quod est visio Dei clara secundum doctores.
Nono susceperunt eam seraphin laudantes de summa charitate. Ave – inquiunt – plena gratia, plena charitate, plena spiritussancto, plena deitate. Tu per tuam charitatem Deum attraxisti, quem ex te humanatum pro generis humani salute obtulisti, ut in cruce moreretur charitate induxisti, cum salutem omnium voluisti, ergo salus et solatium cunctorum beatorum, merces atque praemium omnium sanctorum super omnes digna es divina fruitione, quae correspondet secundum doctores charitati. Unde Virgo Deo plena iuxta Dei Filium tuum praedilectum digne possides thronum gloriae praeparatum. Possumus autem contemplari, quod inter omnes angelos caeli sanctus Gabriel videns Mariam in tanta gloria positam gaudebat, et eam laudabat dicens. Ecce – inquit – caeli regina tua summa gloria, recordare, quia salutatio mea a Deo tibi missa haec praenunciabat, cum dicebam: Ave, gratia plena, Dominus tecum, benedicta tu in mulieribus.8 Ecce nunc: Ave, plena gloria, tecum Dominus tuus Iesus, te summe exaltans, te summe laetificans et glorificans, vere tu benedicta et superbenedicta inter omnes mulieres et omnia creata etc.
Decimo susceperunt eam sancti veteris testamenti patriarchae et prophetae ac alii, qui quam eam adorando et laudando de multiplici praefiguratione et revelatione suae mediationis, quod videlicet ipsa foret mediatrix humanae redemptionis etc. Unde Adam gaudens dixit: Hoc nunc os et ossibus meis,9 per hanc salus inventa est universis, quam ego perdidi gratiam, haec invenit et restituit filiis meis. Item Noe ait: Haec est arca figurata, per quam a diluvio,10 scilicet damnationis ecclesia est liberata. Abraham quoque ait: Ave, tu, per quam benedictio semini meo est repromissa.11 Iacob: Haec est scala, quam videbam, cuius summitas caelos tangebat.12 Moyses: Haec est rubus, qui comburi videbatur, nec tamen comburebatur.13 Aaron: Haec est virga arida, quae inventa est florida et fructifera.14 David: Haec est illa regina, quae astitit a de Christis Filii Dei in vestitu deaurato gloriae circumdata sanctorum laudantium varietate.15 Esaias ait: Haec est, quam praedixi: Ecce virgo concipiet, et pariet filium etc.16 Et sic omnes alii sancti prophetae, quorum verba longum foret enarrare, creduntur cecinisse, quod esset omni laude dignissima, sicut et canit ecclesia. Sed nota, quod protunc specialiter Iohannes baptista eam videns et gaudens laudavit dicens: Ecce mater agni immaculati, qui tollit peccata mundi in cuius visitatione in ventre matris meae positus exsultavi. Item Elizabeth ait: Beata, quae credidisti. Ecce perfecta sunt in te, quae tibi dicta sunt a Domino per angelum. Ioachim quoque et Anna videntes hodie suam filiam, quantum putas exsultabant et quanto gaudio dicere poterant: Benedicta filia tu a Domino, quia per te fructum vitae et omnem gloriam communicavimus.
Sed et Ioseph, sponsus Mariae cum eam vidisset, quod tanta gloria caelos ascendisset utique iubilabat et tripudiabat benedicendo Dominum dicebat: Ecce mea sponsa, mea gratiosa, mea venerabilis domina, cuius eram custos castitatis et testis virginitatis, quam rex caeli mihi in sponsam copulavit, et mundam ac immaculatam conservavit, et spiritussanctus impraegnatam fuisse revelavit. Tu vero sanctissima sanctis Virgo, quod est ita, quomodo ego secretarius divinae incarnationis et tuae impraegnationis, primus tuum partum adoravi. Et omnis tuae peregrinationis in Egyptum atque inde reditus tui comes fui. Te et tuum praedulcem Iesum diligenter nutrivi, tibi devotissime servivi. Erat mihi tua societas suavis, tua allocutio iocundabilis. Ecce per te omnes salvati sumus, per te Deum hominem habemus, ergo tu mater gratiae cum tuo Iesu nunc iocundare, et mihi tuo in terris sponso tuam benedictionem praebeto, et tuae gloriae participem facito. O quis sufficiat, o quis valeat tanta gaudia enarrare!
Undecimo susceperunt Beatam Virginem sancti novi testamenti martyres, confessores, virgines et omnes electi. Necnon discipuli Domini, inter quos et Stephanus prothomartyr aliique nonnulli discipuli, qui iam antea ad caelum migraverant, qui omnes una voce dicebant eam laudantes de omni virtute atque gloriae summae perfectissima possessione. Tu gloria nostra, tu honorificentia populi tui Israel, tu laetitia gentis, nostrae benedicta sis martyrum regina, virginum corona, confessorum stella, et omnium electorum ac beatorum gloria, tu omnibus virtutibus adornata, omnibus meritis ditata, omniumque praemiis felicitata. Per te habemus omne bonum, quod habemus gratiarum per te nobis dona, ergo per te et ex te ac in te tuo Filio Iesu Christo laus et gloria.
Duodecimo suscepit Beatam Virginem Sanctissima Trinitas, Pater, Filius et Spiritussanctus. In iubilo collocantes in regali solio, et glorificantes, invitando dulcissime consolando suae divinitatis visione intima. Pater dicebat talia: Ave mea dilectissima filia, ante mundi constitutionem praeelecta, ut sis mihi sponsa et totius mundi regina. Agnosce, me filia praedilecta, quia ego tibi per angelum salutationem misi, et ut filium meum in uterum susciperes et pareres, virgo mandavi, ut per carnem ex te sumptam patiendo mortem genus humanum liberaretur volui. Veni ergo sponsa mea, veni de Libano mundiciae, veni coronam regni accipe,17 et ponam in te thronum meum, id est gloriae sine fine. Item Filius Dei Dominus Iesus, quanta dulcedine, quanta iocunditate ipsam praedulcem genitricem suam amplexabatur et osculabatur dicens: Veni Mater Virgo pura mea, dulcis et amanda in tui filii gloriosa nunc habitacula. Nam tu mihi sanctissimo tuo virginali in utero dulcem mansionem tribuisti, cum me concepisti, et me humana carne induisti, Deum tuum et omnium. Virgineis uberibus me lactasti, et amore materno decenter educasti, sed et omnis meae peregrinationis comes exstitisti, et in passione mecum compassa sustinuisti. Ergo nunc vide tuum natum, me, Dei Filium humanatum. Cerne, quia et ego tibi disposui, sicut et tu dignissima meruisti super omnes choros angelorum ac sanctorum thronum gloriae praeparatum, ut fruaris et regnes una mecum omni bono caelestium deliciarum et gaudiorum. Et volo, ut sicut me regem omnium adorat et laudat cunctus cetus electorum, sic et te reginam cunctorum creatorum laudet, et veneretur per yperduliae cultum, omnis ecclesia sanctorum in saecula saeculorum. Denique Spiritussanctus commendavit eam dicens: Salve – inquit – benedicta mater Christi, praeelectaque soluisti mundi delicta. Tu es illa super, quam ego requievi, septiformi gratia te replevi. In te ego superveni, et locum Filio Dei praeparavi, ac de portione sanguinis tui puri corpus Christi, sanctissimum formavi, omnibus virtutibus donis et gratiis te decoravi, et ut digna fores sponsa Dei atque mater Filii Dei in benedictionibus dulcedinis te perveni. Unde digne meruisti, ut omnes te adorent electi, et per te salventur salvandi cuncti. Nunc igitur iocundare et in Sancta Trinitate Deum unum contemplare, et nobiscum simul gaude, felix sine fine.
Tunc utique ait Maria iuxta illud Iudith XII. scriptum in figura: Nunc – inquit – magnificata est anima mea prae omnibus diebus vitae meae.18 Magnificat ergo anima mea Dominum, et exsultavit spiritus meus in Deo salutari meo etc.19 Sic ergo patet quamiocunde tota Trinitas susceperit Beatam Virginem Mariam, et locavit super omnem hierarchiam angelicam, in thronum dignissimum gloriae coronatam omni praemio caelestis patriae.
O Deus meus, quanta ibi laeticia angelorum, quanta iocunditas sanctorum videntium, facie ad faciem ipsum Deum et Dominum Iesum Christum ingenti maiestate gloriosum! O quam dulce, quam gaudiosum videre ibi Dei Matrem gloriosissimam et cum ea possidere gloriam sempiternam, cum omnibus sanctis depromere laudem divinam ad Mariae gloriam! O sanctissima, o gloriosissima Maria, per tua merita fac nos dignos illa superna patria!
Amen.