Szerkesztés alatt
ST 10.1
Pars prima de transitu seu
morte Beatae Mariae et eius corporis ac animae perfecta assumptione
gloriosa
Quae est ista, quae ascendit de deserto, deliciis affluens, innixa super dilecto suo? Verba haec scribuntur originaliter Cant. c. VIII.,1 et possunt accipi, tamquam sint verba sanctorum angelorum, qui admirantes super tam gloriosissima assumptione Beatae Virginis, et admirando canentes in laudem eiusdem benedictae Virginis depromebant in hac assumptione: „Quae est – inquiunt – ista, scilicet Virgo superbeatissima, quae ascendit per assumptionem gloriosissimam de deserto”, id est mundo isto inferiori, qui nomine deserti significatur, ut dicit Bernardus, quia desertus et derelictus est a Deo et angelis, propterea quia totus est positus in maligno I. Ioh. III.2 Et plenus multis miseriis, utpote ergastulum exsulatus et carceris. Deliciis gloriae affluens et innixa super dilecto suo, id est Filio Christo Iesu per singularis amoris et fruitionis familiaritatem. Quia si petas: Unde oriebatur ista admiratio angelorum de Beatae Virginis assumptione? Dicimus revera, quoniam ex tribus, secundum quod tria sunt praecipua, quae sunt in hominibus admirationis causa, ut notat Franciscus de Mayronis ex verbis beati Augustini:
- Primo quando res est magna
- Secundo quando res est nova et insolita
- Tertio quando rei causa est occulta.
Nimirum quando res gesta est magna, merito est admiranda, ut claret de diluvio tempore Noe, Gen. VII.; quod quia fuit tam magnum, ut totam terram inundaret et superabundaret,3 valde fuit admirandum. Similiter in Maris Rubri divisione, et Iordanis retrorsum conversione.
Praeterea quando res est nova et insolita, ut claret de manna; quando prima die pluit Dominus super terram, unde admirantes filii Israel dixerunt „manhu”, id est ’quid est hoc’ etc.
Denique quando causa rei est occulta, ut patet in eclipsi tempore mortis Christi. Nam licet frequenter eclipsis acciderit, tamen quia illius eclipsis, scilicet tempore mortis Christi factae causam philosophi Athenienses invenire non potuerunt, plurimi sunt admirati, sicut refert beatus Dionysius in epistula quadam, immo ut fertur, ipse Dionysius huius eclipsis causam ignorans, cum protunc nondum in Christum credidisset, discipulis suis dixit haec verba: „Aut deus naturae vim patitur, aut tota mundi machina destruitur” etc.
Ad propositum, quia in assumptione gloriosae Virginis haec omnia concurrebant.
Nam res ita fuit magna et magnificentissime facta, quia tunc maiora dona sunt data Beatae Virgini, quam umquam alicui purae creaturae, utpote quod ipsa Dei Mater electa super totam caelestem curiam sit exaltata, atque omnibus creatis praeposita et regina praefecta, in summis bonis gloriae collocata. Iuxta illud etiam Ps.: Elegit eam Deus, et praeelegit eam, in tabernaculo suo habitare facit eam.4
Item haec assumptio fuit nova et insolita, eo quod numquam viderant angeli unam puram creaturam femineam supra omnes angelos sanctos et caelicos ad dexteram Filii Dei collocari, sicut hodie viderunt ipsam. Iuxta illud III. Regum. II.: Positus est thronus matri regis, quae sedit ad dextram eius.5
Denique causa huius erat occulta, quia de incomprehensibili abysso divinae sapientiae ordinata, necdum omnibus angelis revelata. Et ideo multum admirantes angeli cecinerunt dicentes: Quae est ista, quae ascendit etc. In quibus verbis commendant et admirantur in Beata Virgine:
- Primo sanctitatis excellentiam, ibi: quae est ista, quae ascendit etc.
- Secundo felicitatis superabundantiam, ibi: deliciis affluens
- Tertio dignitatis et honoris praeeminentiam, ibi: innixa super dilecto suo.
Unde hic elucidabimus tria mysteria ad istam Virginis gloriosissimam assumptionem pertinentia, alia alibi declarando:
- Primum mysterium de eius sanctissima morte
- Secundum de gratiarum eius honore
- Tertium de eius felicissima corporis et animae glorificatione.