Szerkesztés alatt
Articulus secundus
qualiter Beata Virgo a nobis est salutatione angelica honoranda 01 04
02
Capitulum I.
01 04 02 01
Secundum mysterium dicitur qualificationis. Scire quippe perutile est, qualiter Beata Virgo debebat a nobis salutari. Propter quod advertendum, quod quicumque vult digne Benedictam Virginem Mariam salutare, debet has infra scriptas quattuor conditiones vel modos observare, ut magis possit Beatae Virgini eius salutatio complacere.
- Prima puritatis
- Secunda fidelitatis
- Tertia humilitatis
- Quarta devotae fidelitatis
Prima inquam conditio observanda in salutatione Beatae Virginis dicitur conditio puritatis. Quia maculata peccatis servitia vel obsequia non sunt Deo et Beatae Virgini accepta. Iuxta illud Esa. ca. I.: Cum extenderitis manus vestras, avertam oculos meos a vobis. Et cum multiplicaveritis orationem, non exaudiam, Manus enim vestrae sanguine, id est peccato plenae sunt. Subditur: Lavamini, mundi estote. Auferte malum cogitationum vestrarum ab oculis meis. Quiescite agere perverse, discite benefacere etc. Haec ibi. Qui ergo vult gratam salutationem Benedictae Virgini exhibere, debet purificari a peccato per contritionem, confessionem et satisfactionem.
Huic
et ratio concordat, quia cum omne animal diligat sibi simile,
Ecci XIII., ex quo ipsa est Virgo purissima, non placet et nisi
pura obsequia. Unde Abacuc I. ca: Mundi sunt oculi
tui, et respicere ad iniquitatem non potes. Denique huic concordat
etiam in exepmlo mysterium salutationisangelicae. Nam Benedictam Virginem
puritate plenam non nisi angelus, qui est speculum purissimum secundum
Dionysium Digne salutavit… Debet ergo esse homo, tamquam aliter
angelus per puritatem, qui digne et gratifice vult Benedictam Virginem
salutare.
Miraculum
Ad hoc refertur miraculum,
quod quidam vitae turpissimae non desinebat Dominam frequenter salutare
et laudare. Accidit quadam die, quod longum iter agens per vastam solitudinem
nimis famesceret. Cui ad Beatam Virginem cum lacrimis clamanti ut subveniret,
apparuti ei Maria cum speciosis thobaliis??? cibum afferens delicatum,
sed in scutellis immundis et stercore foedatis. Aitque ad eum: „Comede!”
Qui respondit: „Cibus quidem bonus est, sed eum non possum comedere
propter scutelle foetorem, et eius immundiciae horrorem.” Tunc ait
ei Beata Virgo: „Tu mihi laudes, quas dicis et salutationes pulchre
sunt et bonae, sed quia cor tuum turpe et stercoribus peccatorum foedattum
est, non possum in his delectari.” Et hoc dicto ????. Ille compunctus
coepit amarissime flere, et sic ex eo se emendavit. Propterea
Anselmus dicit: Ante Dei Genetricem Mariam, heu pudor iniquitatis
in praesentia nitentis sanctitatis! Heu confusio immundae conscientiae
in conspectu fulgentis mundiciae etc
Capitulum II.
01 04 02 02
Secunda conditio observanda in salutatione Benedictae Virginis dicitur fidelitatis, ut scilicet salutemus fideliter. Quod facimus, si eam non solo ore, sed et corde et opere salutamus, alias????dicere nobis poterit Beata Virgo illud Esa. XXIX.: Populus hic labiis me honorat, cor autem eorum longe est a me.
In
huius mysterium angelus Gabriel eam salutavit. Gabriel quippe interpretatur
fortitudo Domini vel fortis, per quod docemur, quod debebamus Beatam
Virginem non desidiose vel tepide solis motibus labiorum salutare, sed
fortiter cor nostrum et attentionem ac affectum in eius devotionem mancipare,
ut fideliter motus cordis correspondeat et concordet in eius salutatione.
Ad hoc referri potest et miraculum, quod fert Vincentius in speculo hystoriali libro VIII. c. CXVIII. Quod in civitate Tholetana fuit quidam subdiaconus, qui specialiter devotionem habebat ad Sanctam Mariam, et ei famulabatur sedule. Cum autem quadam die assisteret archipraesuli?? solemnia celebranti, venit hora, ut legeretur Evangelium. Et ecce ipse assistens dyacono legenti raptus est spiritu, viditque supra fenestram sedentem daemonem in specie Simeae horrida et deformi et in collo eius cornu scriptoris charta in sinistra, calamus in dextera. Oculisque directis quasi curiosus spectator, subinde scriptitabat. Erantque ibi duae mulierculae, quae ibidem inania confabulantes, ut moris est talium interim indevote et labiorum motibus corde et oculo vagantibus Ave Maria et Pater noster dictabant, et iterum atque iterum ad invicem confabulabant.
Cumque propter multiloquium et dictionum ac syllabarum in orationibus suis recisarum, ac negligenter obmissarum multitudinem defectuumque commissorum nunc mediaetatem Pater noster in Ave Maria saliendo vel econverso prae inattentione, ut talibus solet accidere. Iam totum pergamenum scriptum est intus et foris, et plus volenti scribere non esset locus in pergameno, dentibus et unguibus coepit detrahere pellem, ut dilataret, quo plus scribere possit gaudens de carum indevotione et defunctum multitudine. Lapsa e dentibus pelle caput collisit ad parietem et cecidit tanto fragore, ut extimaret subdiaconus ecclesiam corruisse.
Risit ergo subdiaconus videns daemonis casum, et levans manus plausu minus discreto cadentem prosecutus est, qui solus cernebat visionem. Superinde astantibus universis non parum intulit scandalum. Iratus igitur archiepiscopus suspendit eum a beneficio et officio. Ille ergo intrans ecclesiam quadam coram imagine Beatae Virginis coepit lacrimabiliter orare. Et ecce vidit, quod Beata Virgo in maiestate et decore ei astitit, et mellifluis verbis eum consulatus/a est???. O, quam iocundum ei erat videre gloriosam faciem Benedictae Virginis. O, quam dulce erat audier eius verba suasissima. O, vere beata talis anima, quae a superbenedicta Virgine meruit dulciter consolari etc.
Longo igitur et dulci colloquio praehabito. Tandem dedit ei Beata Virgo ipsam conscriptionem diaboli per manus angelorum delatam, ut videlicet pro testimonio deferret ad archiepiscopum, et sic Beata Virgo in alta se recepit. Ille itaque ad archiepiscopum veniens et ambas revelationes ei manifestans in maximam eius gratiam est receptus, et suo beneficio ac officio restiturus. Advocantur ille mulierculae et primo negant suas confabulationes et defectus commissos. Sed ostento cyrographo daemonis convicte confessionem faciunt et laudes Beatae Virgini dicunt, promittuntque peramplius devotius in oratione et salutatione Benedictae Virginis se haberi.
Unde
patet, quam pie Beata Virgo suis devotis subvenit, necnon et indevotos
corripit et ad fervorem reducit etc. Displicet quippe sibi tepiditas.
Apoc. III. Quia tepidus es, incipiam te evomere etc.
Capitulum III.
01 04 02 03
Tertia conditio, quae observari debet in servitio et salutatione Beatae Virginis dicitur humilitatis, ut videlicet eam salutemus humiliter. Decet quippe, ut eam salutando humiliter flectamus caput et genua. Nam si ad hanc salutationem Dei filius se tantum humiliavit, ut descenderet de celis usque ad terram, id est de solio divinitatis in uterum Virginis non horruit venire.
Quid
mirum, si nos miseri ad hanc salutationem caput et genua flectimus.
Hoc faciendum in exemplo docuit Gabriel archangelus, quando et ipse
Benedictam Virginem salutando genua flexit, sicut supra dictum est *in
hoc libro parte III, ca. V., ar. III. 01 03 03 05* Vult itaque
Beata Vrigo humili reverentia a nobis salutari propter nostram utilitatem,
sciens quia oratio humilitantis se nubes penetrabit et donec propinquet,
non colorabitur, et non discedet, donec altissimus accipiat. Haec
Ecci. XXXV., et iterum eiusdem XXXII. Pro reverentia
accedet tibi bona gratia, pro reverentia, inquam, quam facit?? Beatae
Virgini in eius salutatione cum genufelxione etc. Accidet tibi bona
gratia a Domino etc. Debemus igitur cum summa et humili reverentia salutare
Benedictam Virginem.
Ad hoc pertinet miraculum narrat idone dignum. In provincia quippe Hungariae nostris temporibus, sicut ipse accepi a quodam venerabili et sene patre fide dignissimo. Quidam frater ordinis minorum duxerat in consuetudinem, ut quandocumque signum fieret sero et mane ad Ave Maria, sicut moris est in illa provincia, flexis genibus salutaret Betatm Virginem ter dicendo Ave Maria cum tribus genuflexionibus.
Cumque quadam die signaretur in aurora ad Ave Maria, ipse torpore quodam et ignavia noluit assurgere ad salutandum Beatam Virginem cum genuflexionibus. Ecce igitur miraculum grande vidit. Statim in visione mirabili turrim ecclesiae, et?? inclinare adeo, ut crux in summitate turris existens terram contingeret se inclinando. Et hoc tribus vicibus ad trinam signationem, quasi per hoc sit dictum: „Ecce, miser creatura insensibilis sua quasi genua flectit, cum se inclinat ad terram pro signo Ave Maria. Tu autem, cum sis rationalis non vis genua flectere ad Ave Maria.”
Sicque
ille conpunctus et mira Dei manum circa se sentiens semper, quoad vixit,
cum reverentia ter genuflectendo ad signationem Benedictam Virginem
aum Ave Maria salutavit, propter quod specialem gratiam a Domino et
Benedicta Virgine promeruit.
Capitulum IV.
01 04 02 04
Quarta conditio observandam in salutatione Beatae Virginis dicitur sedulitatis. Debemus enim sedule et frequentissime ipsam cum devotione salutare, ut et ipsa sedule pro nobis intercedat apud filium. Iuxta illud Esa. XXXII. ca.: Bene cane, frequenta canticum, ut memoria tui sit etc. Bene, inquam, id est devote cane laudes Virginis, frequenta hoc canticum salutationis angelicae, ut memoria tui sit apud Benedictam Virginem.
Hoc
docet et Ps. in seipso decens: Benedicamus Dominum,
scilicet tam in se, quam in Benedicta sua Matre, cuius benedictio et
honor ad suum filium refertur. Et hoc omni tempore frequentare debemus
hanc salutationem, videlicet Ave Maria, quae specialiter laudatur et
benedicta in mulieribus praedicatur Beatissima Virgo, genetrix Dei.
Et cuius benedictus fructus ventris, Dominus noster Iesus Christus.
Miraculum
Ad hoc quidem inducunt nos et plurime utilitates per multa miracula ostensae, inter quae unum libeat invehi, quod refert Vincentius in Speculo historiali libro VIII. c. LXXXIV. dicens: Clericus quidam rerum copia saeculo??? deditus Beatae Mariae amorem et memoriam, sic animo indixerat, ut quandocumque per ecclesiam transiret, cum devotione et humilitate genuflexo eius imaginem angelica salutatione honoraret, et rursum benedictiones eam diceret: „Beatus venter, qui te portavit, Christe, et beata ubera, quae te lactaverunt, Dominum et Salutatorem nostrum.”
Sed quoniam Deus teste Apostolo flagellat omnem filium, quem diligit, iste clericus molestia corporis aliquando tactus, quodammodo desperatus est. Tantumque dolor immulavit, ut linguam suam et labia dentibus suis commanducaret. Idipsum de omnibus suis membris facturus, si permitteretur. Cumque sic iaceret aspectu horrendus vidit iuxta lectuli sui caput personam consistere pulchra facie, qui erat angelus eius. Hic?? lamentari videbatur sui aegroti aerumnas deplorans et dicens: „ Quid, o Domina Mater, fons pietatis, heccine est gratiae et gloriae salutatorum tuorum. Heccine est lingua in beatificatione vestris et verborum tuorum et partus tui, Domina, Domina. Si tu dees tuis, quis aderit suis? Non, sic Domina, ad nihilum deveniet spes hominum, si in te incipiunt habere refugium.
Tunc astitit mater Domini, cum summa gloria et maiestate. Et ad lectum aegri propius accessit, extracta quoniam ubera sua visa est protinus immittere in os aegri, et sanctitatis sui rore infuso, subito suae linguae integritatem et labiis antiquum decorem, et in toto corpore pristinam restauravit sanitatem. Sanus ille frugens gratias summa cum exulatione egit. Quanto putas tripudio tunc exclamabat. O, felix Maria, vere tu mater es misericordiae, vere, qui tibi serviunt, non derelinquuntur in sua necessitate.
Tandem ut magis Beatae Virginis servitio se totum manciparet, religionem intravit et eius salutationem tota sua in vita frequentavit et laudabiliter consumavit. Haud dubium, quin hora mortis Beatam Virginem, quam saepissime salutaverat, resalutatricem promeruerit et remuneratricem habuisse. Et eius felicem animam suo Filio Benedicto recommendatam obtulisse. Ecce claret, quam pie Dei genetrix subvenit, quam dulciter tamquam pia mater consolatur frequentiam res hanc salutationem.
O,
vere Beata, omnis fidelis anima, quam benedicte Virgini famulatur devotione
sedula, quia per eam meretur summa bona Ecclesia. O, igitur Deus meus,
o, dulcissime Iesus, cur rennuat anima mea salutare persaepe tuam Genetricem,
gloriosam Mariam, per quam acceptura est gratiam et gloriam. Omnes igitur
charissimi eam fideliter, pure, humiliter et sedule salutemus! Omnes
acclamemus in laudem Virginis illibate Ave Maria. Omnes eam benedicamus,
ut benedictionem aeternam obtineamus!